Cenny zabytek wrócił do Muzeum Twierdzy Kostrzyn. Kartusz herbowy zdobił wjazd do arsenałów królewskich na Starym Mieście [ZDJĘCIA]

Drugi z ozdobnych kartuszy herbowych został odnaleziony 50 km od Kostrzyna. Jego odnalezienie to po części dzieło przypadku, a po części efekt ludzkiej dociekliwości. Ale po kolei. Kartusz herbowy to ozdobne, najczęściej rzeźbione obramowanie np. herbu. Od wczesnego renesansu stanowi jeden z najpopularniejszych motywów zdobniczych w architekturze. Kartusz przybierał różne kształty – owalny, prostokątny, sercowaty. Był szeroko stosowany w dekoracji architektonicznej, umieszczany m.in. na elewacjach, na nagrobkach, epitafiach i w malarstwie.

Kartusze herbowe z Kostrzyna były umieszczone na bramie wjazdowe do arsenałów królewskich. Mieściły się one w pobliżu zamku i bastionu Król. W czasie wojny brama wjazdowa, podobnie jak całe Stare Miasto, została zniszczona. W 2012 r. do Muzeum Twierdzy Kostrzyn trafił jeden z kartuszy. Losy drugiego pozostawały nieznane.

Przenieśmy się teraz do miejscowości Śiechów. To wieś położona na północy województwa lubuskiego, w gminie Lubiszyn. Jest to jedna z najdłuższych wsi w Polsce, a urodził się w niej as lotnictwa III Rzeczy Hans Grünberg. To właśnie w Ściechowie mieszkaniec Gorzowa Piotr Ptaszkiewicz, zakupił jakiś czas temu nieruchomość. Podczas oględzin zabudowań zwrócił uwagę na spory ozdobny kamień z piaskowca przedstawiający obustronnie tarcze herbowe. Od poprzednich właścicieli uzyskał informację, iż kamień ten został przywieziony do Ściechowa jeszcze w latach 70. Dziwnym zbiegiem okoliczności zdobiony kamień z piaskowca znalazł się na wywrotce razem z hałdą piasku zamówionego dla przeprowadzenia prac budowlanych na posesji. I tak już tam pozostał.

Po przejęciu gospodarstwa pan Piotr próbował rozwikłać tajemnicę pochodzenia kamienia. Jego prywatne, historyczne śledztwo trwało kilka miesięcy i raczej przypadkowo natrafił na informację opublikowaną w 2012 r. przez Muzeum Twierdzy Kostrzyn o odnalezieniu kartusza herbowego z kostrzyńskiego arsenału. Porównując fotografie z posiadanym przez siebie obiektem stwierdził, że jest to prawie identyczny obiekt. W lipcu 2018 r. po telefonie do kostrzyńskiego i wizycie pracowników tej instytucji w Ściechowie nie było żadnych wątpliwości: był to drugi z pary kartuszy umieszczonych niegdyś na kolumnach przy bramie wjazdowej do arsenału w sąsiedztwie zamku.

Pozostało tylko dojść do porozumienia. Obie strony wyrażały wolę pozytywnego załatwienia sprawy. Po uzgodnieniu wszelkich warunków podpisano umowę i w poniedziałek, 3 grudnia, ekipa Muzeum Twierdzy Kostrzyn pojawiła się w Ściechowie. Z niemałym trudem udało się załadować ważący kilkaset kilogramów kartusz i przewieźć do Kostrzyna, gdzie po rozładunku i umyciu trafił do Bastionu Filip. Tu prezentowany będzie już od wiosny w sali z makietą twierdzy.

Zobacz też wideo: Stare Miasto w Kostrzynie: historycy weszli na zasypaną od ponad 20 lat uliczkę